Football Manager 2020 İnceleme
Serinin en yeni üyesi Football Manager 2020 ile tekrardan uykusuz geçecek gecelere merhaba diyoruz.
Futbolun bir tutku, hatta yaşamın bir parçası halini aldığı ülkemizde, en çok eleştiri toplayan mesleklerden birisi de teknik direktörlük diyebiliriz. Bir takımda işler her kötü gittiğinde önce “O maça o kadro mu çıkar?”, “Gol arayan takımda o değişiklik mi yapılır?” gibi sesler yükselir, ardından da teknik adam istifaya davet edilir. İstediklerini alan taraftarlar bu sefer de başa geçecek yeni isim için tartışmaya başlarlar. “O adam gelmesin abi, yeterince ofansif düşünmüyor.”, “Küçük takımların hocası o, bizde işi ne?” ve dahası. Eski milli futbolcu ve teknik direktör Ümit Özat da bu durumu zaten “Ülkede 80 milyon teknik direktör var, herkes bir yorum yapıyor.” sözleriyle çok güzel özetliyordu.
Hal böyle olunca hayallerinizin takımını kurmak için Football Manager de yıllardır imdadımıza yetişiyor. Yıllardır büyük bir zevkle oynadığım ve incelediğim serinin en biricik üyesi Football Manager 2020, gene futbol dünyasına damga vurma hayaliyle yanıp tutuşanlar için biçilmiş kaftan olarak karşımızda duruyor. Büyük oranda serinin eski yapısına sırtını dayayan oyunumuz birkaç yeni dokunuş beraberinde futbol teknik adamlığı için gelmiş geçmiş en kapsamlı deneyimi vaat ediyor.
Football Manager 2020’deki farklılıklar oyuna ilk girdiğiniz andan itibaren kendini yavaş yavaş hissettiriyor. Takımınızı seçtiğiniz gibi yerel bir gazetenin sizin hakkınızda attığı manşet önünüze çıkıyor. Ardından kulübün tarihini kısa bir özet olarak alıp bir menajer olarak sizden 5 yıl içerisinde beklenen gidişat hakkında bilgi ediniyorsunuz. Hemen arkasından ise serinin alıştığımız o klasik ekranı önümüze geliyor ve gündemi mailler aracılığıyla biraz kurcalıyoruz.
Bir takımı devraldığınız zaman yapmanız gereken yığınla iş oluyor. Başkanla tanışma, teknik heyetle tanışma, oyuncu kadrosuyla tanışma ve ardından alınacak onlarca aksiyon. Antrenmanlar, kadro belirlemeleri, transfer süreçleri ve daha fazlası. Sancılı geçen ilk günleri Football Manager 2020 de güzel bir şekilde yansıtıyor. Menajerinizi yaratırken seride deneyimsiz seçeneğini işaretlediğiniz takdirde, bunun gibi aksiyon gereken işlemler öncesinde size bir rehber gösteriliyor. Böylelikle karmaşık işlemleri yapacakken işiniz biraz daha kolay oluyor.
Football Manager 2020’deki en büyük değişikliklerin başında “Kulüp Vizyonu” sekmesi geliyor. Geçtiğimiz yıllarda kadro belirlemesi, transferler, sözleşmeler ve çoğu konuda serbest şekilde seçimler yapabiliyorduk. Ancak bu sene özgürlüğümüz o kadar da engin değil. Çünkü Kulüp Vizyonu sistemi sayesinde artık her hareketimiz yönetim ve (mevcutsa) futbol direktörü tarafından takip ediliyor. Bu sebeple bazı tercihlerinizi hayata geçirmeniz mümkün olmuyor. Tabi iş bu kadarla sınırlı değil. Yaptığınız her tercih de artık yönetim tarafından puanlanıyor.
Maç sonuçlarından bir oyuncunun transferinde yarattığınız maliyete kadar her şey Kulüp Vizyonu sekmesinde değişimler yaratıyor. Bu hareketleriniz sonucunda çeşitli kategorilerde alfabetik olarak puanlar elde ediyorsunuz. (A+ en iyi olacak şekilde.) Bu puanlarınız sonucunda da ortaya bir genel değerlendirme ortaya çıkıyor. Yönetimin ortalama memnuniyetini gösteren bu puan sayesinde yerinizin ne kadar sağlam olduğunu anlayabilirsiniz. Kulüp Vizyonu’nun getirdiği bu katı yönetim anlayışını değiştirmeniz de mümkün. Ancak bunun için zamana ihtiyaç var. Zira yönetim takımda yeni olmanızı bahane ederek kulüp vizyonuna şimdilik müdahale etmemeniz gerektiğini belirtiyor. Zaman içerisinde başarı kazandığınız takdirde yönetimsel hamleler yapmanıza da olanak veriyorlar.
Oyundaki bir diğer önemli değişiklik de disiplin yönetmeliği. Kurallara uymayan oyuncuları yola getirmeyi amaçlayan disiplin yönetmeliği ile her hatanın cezasını belirleyebiliyorsunuz. Antrenmanı kaçırma, doğrudan kırmızı kart görme, tesislere gelmeme gibi davranışlar için artık sistematik cezalar verebiliyorsunuz. Uyarılar, para cezaları, kadro dışı bırakma gibi seçenekleriniz mevcut. Bu yönetmeliği kendiniz yapabildiğiniz gibi takım kaptanı veya yaşam koçu sayesinde de revize edebilirsiniz. Disiplin yönetmeliği uslanmaz oyuncuları yola getirmek için güzel bir seçenek olmuş. Ancak aşırıya kaçtığınız takdirde işlerin kontrolden çıkacağını da unutmayın.
Devraldığınız takımda eksikler olduğunu, mevcut kadronun da başarı için yetmeyeceğini düşünüyorsanız elbette ki yeni yüzler bulmanız gerekecek. Football Manager 2020 transfer ve gözlemcilik faaliyetlerinde de kayda değer bir değişim getiriyor: Kiralık Oyuncu Menajeri. Bu menajer sayesinde takıma katacağınız kiralık oyuncuların sözleşmelerini daha kolay halledebilir veya kiraya gönderdiğiniz oyuncuları daha kolay takip edebilirsiniz. Hatta kiralama menajeriniz sayesinde takımdaki bir oyuncunun nereye gittiği zaman daha çok verim alacağını da kestirebilirsiniz. Ayriyeten sportif direktör sayesinde de teknik ekibinizi yakından takip edebilir ve gerektiği takdirde eklemeler yapabilirsiniz.
Football Manager 2020’deki sözleşme görüşmeleri de artık daha detaycı ve gerçekçi. Bir oyuncuyla sözleşme imzalarken ilk aşamada kadro durumu ve sözleşme başlangıcı gibi koşulları seçiyorsunuz. Oyuncu veya temsilcisi bu ön şartlardan memnun kalırsa para üzerine konuşmaya başlıyorsunuz. Bu kadro seçimi çok önemli, zira artık yıldız diye aldığınız bir oyuncu yedek kalırsa çok daha yüksek bir olasılıkla ses çıkaracaktır. Sezon içerisinde oyuncu için kadro durumu güncellemeniz mümkün, ancak bazıları gene de “Sözleşmemde böyle yazıyor, sen beni niye oynatmıyorsun?” diye kafa ütüleyebilir. Hatta bu oyuncu takımda sözü geçen biri ise tüm takımdan tepki görebilirsiniz.
Genç oyuncularda bu sözleşme aşaması biraz daha farklı işliyor. Görüşme yaparken kadro durumunu gelecek seneler için de seçmek gerekebiliyor. Örneğin temsilci sizden oyuncusu için “ilk sene gelecek vaat eden, ikinci sene yedek, üçüncü sene ilk on bir oyuncusu” gibi taleplerde bulunabilir. Bu sözleşme seçimleri yüzünden transferlerde daha dikkatli olmak gerekiyor. Zira verdiğiniz sözlerin geri dönüşü artık daha yoğun şekilde hissediliyor.
Football Manager serisine bu sene eklenen özelliklerin geneli için ‘uzun vadeli’ planları etkilediğini söyleyebilirim. Zira yeni sözleşme sistemi ve kulüp vizyonu gibi dinamikler; hem ilerleyen yıllarda farklı sonuçlar doğuruyor hem de sizi çeşitli açılardan kısıtlıyor. Daha basit bir tecrübe isteyenler için bu ve benzeri dinamikler biraz fazla karmaşık gelebilir. Ancak menajerliğin zorlu doğasını yansıtma açısından yeni özellikleri fazlasıyla beğendiğimi söyleyebilirim. Alıştıktan sonra eliniz kolunuz bağlı bir şekilde mücadele edip başarıya ulaşmak çok daha zevkli oluyor.
Football Manager 2020’nin yenilikleri elbet bu kadarla sınırlı kalmıyor. Maç içinde uygulayacağınız taktikler, ilk on bire alacağınız oyuncular gibi konular artık teknik ekibiniz tarafından daha çok önemseniyor. Rakibinizi değerlendiren yardımcılarınız hangi taktiklerin işe yarayacağını söyleyip form ve yetenek durumlarını kıstas alarak ilk on bir için oyuncu tercihleri belirtiyorlar. Burada elbette ki teknik ekibinizin kalitesi ön plana çıkıyor. Yeteneklerinden şüphe etmeyeceğiniz bir yardımcı kadrosu sizin için başarıyı kolaylaştırabilir. Ancak yanlış tercihlerin kurbanı olup takımı yokuş aşağı sürüklemek de ihtimaller dahilinde. Kime ne kadar güveneceğinizi iyi bilmeniz lazım.
Football Manager oyunlarının en gergin anları hiç şüphesiz düdüğün çalmasıyla başlıyor. Bütün o hazırlıklar ve eforlar simüle edilmiş 90 dakikanın içine sığmak üzere saha çıkıyor. Seriyi en çok eleştirdiğim nokta da burada başlıyor zaten. Seçtiğiniz taktiklerin uygulandığını görmek veya hissetmek, oyuna dair pozitif bir algı oluşturup doğru tercihleri yaptığınıza dair bir inanç oluşturacaktır. Ancak Football Manager 2020 de ne yazık ki bunu sağlayamıyor. Kanat oyunu seçmenize rağmen oyunun sürekli göbeğe hapsolmuş gibi görünmesi, pas talimatı vermenize rağmen mesafe tanımaksızın çekilen isabetsiz şutlar ve daha fazlası… Keşke şu sorunu adam akıllı halletsen be Sports Interactive. Gerçekten hoş değil.
Geçtiğimiz sene beni ne üzen ne de sevindiren yapay zeka-animasyon kalitesi, bu sene ufak iyileştirmeler ile karşımızda. Topu dağa taşa atan oyuncular, doksana giden topu ayağıyla çelen kaleciler gibi absürt sahneler hala yaşanıyor. Ancak yoğunlukları biraz daha az diyebilirim. Oyunun fizik motoru ve animasyon kalitesi hakiki anlamda ‘gerçekçi’ bir hal alsa, inanıyorum Football Manager serisi bambaşka bir noktaya gelecek. Ama yıllardır böyle saçma sapan şeylere alışmanın derdindeyiz. Bu kabul edilebilir bir durum değil.
Football Manager 2020’nin bir diğer sorunu -tahmin edileceği üzere- lisanslar. Türkiye Ligi başta olmak üzere pek çok ünlü lig ve takım lisanssız şekilde oyunda yer alıyor. İsimler doğru şekilde kullanılsa bile logo ve forma gibi şeyler sadece takımın rengi ile tutarlı oluyor. Lisans meselesinin kolay bir iş olmadığını ve yapımcılara direk “Suçlu sizsiniz!” demenin haksızlık olduğunu biliyoruz. Ancak böylesine detaycı bir oyunda halen lisanslar ile boğuşuyor olmak da pek zevkli bir iş değil.
2018 ve 2019 yılında çıkan oyunlar ile detaycı tecrübe anlamında olumlu adımlar attığını düşündüğüm FM serisi, 2020’nin dahil ettiği özellikler ile gene ileri yönde ilerlemeyi başarıyor. Baktığınız zaman geçtiğimiz yılların takım hiyerarşisi, sağlık merkezi veya kompleks antrenman sistemi gibi çok detaylı bir dinamik eklenmiyor. Ancak yukarıda yazdığımız yenilikler oyunun gerçekçi yapısını ileri götürüp güzel birer dokunuş olmak için de fazlasıyla yeterli. Football Manager 2020 kendisinden bekleneni güzel bir şekilde yerine getiriyor.
Yavaş yavaş son sözlerimizi belirtmek gerekirse Football Manager 2020; geçtiğimiz senelerin doğrularının genellikle devam ettirildiği, sorunların ise kısmen çözüme kavuşturulduğu eğlenceli bir devam oyunu. Kulüp vizyonu, yeni sözleşme mantığı, ilave teknik heyet rolleri gibi eklentiler sayesinde gerçekçilik güzel bir yol kat ediyor. Yapay zeka ve animasyon sorunları oynanışı bir miktar baltalasa da geçtiğimiz seneye göre gelişme mevcut. Oyunun sizi saatlerce oyalayacak detaylı oynanışı, bir menajerin yaşadığı zorlukları göstermede yakaladığı başarı kesinlikle gözardı edilemez. Menajerler dünyasına gereken o yeni soluğun ‘siz’ olduğunu düşünüyorsanız, buyurun sahne sizin. Kazanılmayı bekleyen sürüyle kupa var!
