Kim Bu III. Jan Sobieski?

Viyana kuşatmalarıyla alakalı her alanda adını duyduğumuz Sobieski kim? Kısaca bir göz atalım.

“Osmanlı İmparatorluğu’nun, 16. yüzyıldaki geleneksel politikası Lehistan’ın tampon bir bölge olarak kalmasıydı. Bu dönemde Lehistan’ın Avusturya hakimiyeti altına girmemesi için çalışılmış, Lehistan’a karşı askeri bir hareket düzenlenmemişti. Ancak 17. yüzyılda Karadeniz’in kuzeyinden gelip, Osmanlı topraklarına saldıran Rus Kozakları sebebiyle bu politika terk edildi. II. Osman’dan itibaren Kozaklar’ın saklandığı Lehistan’a düzenlenen seferler, bu ülkeyi Osmanlı karşıtı bir cepheye itti.

Kırım Han’ı, 1652’de Botak’da kazandığı zaferden sonra Lehistanlı 300 asili öldürtmüştü. Bunların arasında Krakow Kalesi’nin komutanının oğlu Marek Sobieski de vardı. Ertesi yıl ise Marek’in kardeşi Jan Sobieski, Kırım hanı tarafından esir edildi ve hanın sarayına götürüldü. Bir süre sonra kurtulan Jan, zamanla Lehistan’da Krallık Büyük Mareşalliği’ne kadar yükseldi.

Sobieski, hemen hemen her yıl Kırım Tatarlarıy’la savaştı. 1672’den sonra Osmanlı orduları ile karşı karşıya geldi. 1673’te Hotin önlerinde Osmanlı kuvvetlerine karşı kazandığı zafer itibarını arttırdı.

Leh kralının ölümü üzerine 21 Mayıs 1674’te kral seçildi. Krallığı kabul ederken tacını “Türkler’i kesin yenilgiye uğratırsa giyeceğini” ilan etti. Ancak bu zaferi kazanamadan, iki yıl sonra tacını giydi. Asıl zafer onu yedi yıl sonra Viyana önlerinde bekliyordu.

Sobieski, Viyana bozgun yıllarında Osmanlı ordusu karşısında bir varlık gösteremedi. Kamaniçe Kalesi’ni defalarca kuşatmasına rağmen alamadı. 1699’da Karlofça Antlaşması’nın imzalandığını göremeden öldü.”

Kaynak: Sabire Arık, Polonya Kralı Jan III. Sobieski ve Hükümdarlığında Osmanlı-Leh ilişkileri, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2004; Erhan Afyoncu, Sorularla Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul 2010.

Ayrıca dönemle alakalı içerikler barındıran Cossaks 3’e ait bir video